Teoria salda – orzeczenia TSUE C-396/24. Poznaliśmy treść wyroku TSUE z 19 czerwca 2025 r. w sprawie C-396/24. Najnowsze orzeczenie TSUE dotyczyło dopuszczalności żądania przez bank zwrotu całej nominalnej kwoty udzielonego kredytu od konsumenta niezależnie od tego, ile kredytobiorca już faktycznie spłacił na podstawie nieważnej umowy.
Trybunał nie miał wątpliwości: taka praktyka banków narusza prawo unijne. Bank nie może domagać się od konsumenta pełnej kwoty kapitału, jeśli ten choćby częściowo go już zwrócił.
Stanowisko TSUE w pełni pokrywa się z argumentami prezentowanymi przez zespół Kancelarii KMB Legal w sprawach z powództwa banków przeciwko konsumentom o zwrot kapitału kredytu.
Teoria salda | TSUE C-396/24 | Odwrót od teorii dwóch kondykcji?
TSUE C-396/24 to kolejne ważne orzeczenie wpisuje się w ugruntowaną, prokonsumencką linię orzeczniczą TSUE. Tym razem Trybunał spojrzał szerzej. Nie tylko przez pryzmat odsetek, lecz całościowo ocenił sytuację konsumenta w sporach z bankami. Podkreślono bowiem, że nie można żądać na drodze sądowej zwrotu czegoś, co już zostało przez konsumenta spełnione.
Wbrew temu, co próbują dziś sugerować niektóre banki i ich reprezentanci, wyrok w sprawie C-396/24 nie dotyczy sposobu rozliczenia stron po unieważnieniu umowy kredytu. Orzeczenie TSUE jedynie ocenia dopuszczalność pozwu banku o zwrot kapitału w sytuacji, gdy klient dokonał już częściowej spłaty. Sąd krajowy, rozpoznający sprawę z powództwa przedsiębiorcy przeciwko konsumentowi, nie może zasądzić zwrotu całej kwoty nominalnej udzielonego kredytu, jeżeli konsument dokonał już częściowej spłaty a bank dysponuje tymi środkami. W takiej sytuacji sąd działając z urzędu powinien uwzględnić dokonaną przez konsumenta zapłatę i zasądzić wyłącznie ewentualną różnicę.
Czy wobec tego czeka nas lawinowe cofanie pozwów banków o zwrot kapitału? Niewykluczone. Orzeczenie TSUE pozbawia je istotnego narzędzia w walce z konsumentami. Potwierdza natomiast słuszność linii argumentacyjnej od dawna przyjmowanej przez kancelarie reprezentujące kredytobiorców.
TSUE po stronie konsumentów | Wyrok C-396/24 nie oznacza powrotu do teoria salda
Próby przedstawiania orzeczenia jako rzekomego końca teorii dwóch kondykcji czy zapowiedzi powrotu do teorii salda są przedwczesne.
Wbrew tezom lansowanym obecnie przez sektor bankowy, wyrok TSUE w sprawie C-396/24 nie otwiera wprost drogi do reaktywowania tzw. teorii salda. Trybunał nie wypowiedział się bowiem na temat ogólnego mechanizmu rozliczeń po unieważnieniu umowy kredytowej zawierającej niedozwolone postanowienia. Ograniczył się bowiem do oceny dopuszczalności roszczenia banku. Próba rozszerzania tego rozstrzygnięcia na inne sytuacje, w których konsument aktywnie dochodzi swoich praw, może prowadzić do zatarcia prokonsumenckiego charakteru dyrektywy 93/13. Tym samym mogłoby skutkować realnym uprzywilejowaniem przedsiębiorcy.
Nie ma więc podstaw do twierdzeń, że wyrok C-396/24 wprost ma na celu przywrócenie saldowej koncepcji rozliczeń. W prawdzie konsekwencją orzeczenia może być częściowa zmiana linii orzeczniczej. Jednak jest zbyt wcześnie, by przesądzać, w jakim kierunku podążą sądy krajowe po jego wydaniu. Należy zatem zachować ostrożność w interpretacji i uważnie obserwować, jak orzeczenie TSUE zostanie implementowane w krajowej praktyce sądowej.
Sąd Najwyższy | III CZP 25/22 | Teoria salda w sprawach dot. kredytów „walutowych”
Dotychczas sądy krajowe w sprawach dotyczących unieważnionych umów kredytowych konsekwentnie opierały się na tzw. teorii dwóch kondykcji. Zgodnie z tą koncepcją, każdej ze stron, bankowi i kredytobiorcy przysługuje odrębne roszczenie o zwrot nienależnie spełnionego świadczenia, niezależnie od wzajemnych rozliczeń. Oznacza to, że kredytobiorca może dochodzić zwrotu całości dokonanych spłat. Także Bank, jeżeli roszczenie nie jest przedawnione może domagać się zwrotu wypłaconego kapitału. Roszczenia te nie podlegają automatycznemu kompensowaniu przez sąd.
Sąd Najwyższy | Rozliczenie stron po unieważnieniu umowy kredytu na zasadzie teorii dwóch kondykcji
Przeciwieństwem tej koncepcji jest teoria salda, zgodnie z którą sąd powinien rozliczać jedynie nadwyżkę świadczeń jednej strony nad świadczeniami drugiej. Dotychczas teoria ta nie była szerzej stosowana przez sądy.
Teoria dwóch kondykcji została jednoznacznie potwierdzona w uchwale tzw. „frankowej” Sądu Najwyższego z 7 maja 2021 r. (III CZP 6/21). Sąd Najwyższy wskazał bowiem jednoznacznie, że w przypadku nieważności umowy kredytu, każdej stronie przysługuje odrębne roszczenie, a rozliczenia należy dokonywać na podstawie przepisów o nienależnym świadczeniu.
Frankowicze | Eurowicze | Teraz jest najlepszy czas na odzyskanie pieniędzy z kredytów walutowych!
Frankowicze i Eurowicze na fali TSUEnami. Obecny czas jest najlepszym okresem dla kredytobiorców walutowych do odzyskania swoich pieniędzy. Potwierdzono korzystną dla konsumentów linię orzeczniczą. Czy pozbawione jakichkolwiek argumentów Banki zaczną proponować Frankowiczom sprawiedliwe ugody? Czy niemające szans w procesach sądowych Banki oddadzą Kredytobiorcom nieuczciwie zarobione pieniądze?
Partner imienny Kancelarii KMB Legal, Radca Prawny Karolina Marusińska-Bilbin reprezentująca Frankowiczów i Eurowiczów w sporach z banki zauważa na gorąco. – W ostatnich latach TSUE odegrał istotną rolę w rozstrzyganiu licznych kwestii prawnych, które miały znaczący wpływ na polskie sądownictwo. Dzisiejszymi orzeczeniami Trybunał kontynuuje zapoczątkowany pro-konsumencki trend orzeczniczy. Spodziewamy się, że orzeczenia będą mieć bezpośrednie przełożonie na sytuację polskich konsumentów. W tym kredydotobiorców w sporach z nieuczciwymi bankami.
Obecny czas jest bowiem niezwykle korzystny dla osób posiadających kredyty walutowe. Umowy kredytowe są masowo unieważniane, a Frankowicze i Eurowicze, którzy zdecydowali się podjąć działania prawne, odzyskują swoje pieniądze. To właśnie teraz, gdy sądy uznają nieważność umów kredytowych, otwiera się szansa na odzyskanie nadpłaconych kwot.
Nie warto czekać na ewentualne propozycje ugody z bankami. Nie jest to bowiem czas na bierność czy bezczynne spłacanie kredytów. Tylko droga sądowa przynosi prawdziwą ulgę od zobowiązań walutowych. Dlatego też, zachęcamy Frankowiczów do aktywnego podejścia w sprawie ich kredytów walutowych. Teraz jest najlepszy moment na działanie. Podjęcie kroków prawnych może przynieść realne rezultaty i umożliwić odzyskanie pieniędzy, które zostały nadpłacone w ramach kredytów walutowych. – dodaje na koniec mec. Marusińska-Bilbin.
Pytania? Wątpliwości? Skontaktuj się z nami, jesteśmy gotowi do pomocy
Wypełnij formularz i skorzystaj z bezpłatnej porady prawnej lub finansowej online.
Bezpłatna analiza oraz porada prawna i finansowa.
Zapraszamy do przesłania skanu otrzymanej propozycji ugody lub umowy kredytowej w celu bezpłatnej analizy. Po otrzymaniu dokumentacji i jej prawnej weryfikacji, skontaktujemy się z Państwem w ciągu 24 godzin. Następnie przedstawimy bezpłatnie ocenę Państwa sytuacji oraz propozycję podjęcia przez nas działań prawnych.
Kancelaria KMB Legal zaoferuje Państwu bezpłatnie wyniki analizy prawnej i finansowej wraz z rekomendacjami, które będą zawierały szacowane korzyści i ryzyka. Ocenimy możliwości legalnego wstrzymania płatności rat już teraz. Przeprowadzimy także ocenę szans odzyskania nadpłaconych rat wraz z innymi kosztami okołokredytowymi oraz unieważnienia Umowy o kredyt. Porównane wszystkie dostępne na rynku możliwości. Nasz zespół doświadczonych prawników specjalizujących się w prawie bankowym będzie do Państwa dyspozycji do bezpłatnej konsultacji.
Bezpłatnie przeanalizujemy. Profesjonalnie doradzimy. Szybko i skutecznie pomożemy 🙂
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.